به مناسبت سی‌وپنجمین سالگرد آغاز جنگ هشت ساله؛
پاکت نامه‌های جنگ ایران و عراق از کجا می‌آمدند؟


پاکت نامه‌هایی که در دروان هشت ساله جنگ برای ارسال نامه‌ها در اختیار رزمندگان قرار می‌گرفت، داستانی دارند. این پاکت‌ها به همت چاپخانه‌داران به صورت رایگان چاپ می‌شد.

به گزارش اخبار چاپ، احمد فروزیده از پیشکسوتان عرصه چاپ که خود در دوران هشت ساله جنگ به جمع‌آوری و کمک به جبهه‌ها مشغول بوده در گفت‌وگویی درباره فعالیت‌های چاپخانه‌داران صحبت کرده است. این گفت‌وگو به بهانه بیست و هفتمین سالگرد آغاز جنگ عراق علیه ایران و نگاهی به کمک‌های این صنف فرهنگی است.

به گفته فروزیده، اقلام متفاوتی از سوی این صنف برای جبهه‌ها آماده می‌شد. در آن دوران در انجمن اسلامی صنف چاپخانه‌داران به همراه محمد کلاری، محمد بلالی، حسن عباسی، احمد آزادی، احمد زمانی، عیسی سلیمانی، جواد کهتری، حسین شیرزاد،‌ علی نیکوسخن، احمد و بهرام کاویانی، مصطفی تینای طهرانی، یحیی زمانی، محسن احسان‌مهر و عباس عموآقایی حدود 30 نفر بودیم که به فعالیت و جمع‌آوری کمک برای جبهه‌ها می‌پرداختیم.

وی با اشاره به اقلام چاپی در دوران جنگ، اظهار کرد: نامه و پاکت نامه‌ها، سربند، جزوه‌ها و دل‌نوشته‌هایی برای جبهه بخشی از کارهایی به‌شمار می‌آمد که برای آن دوران چاپ کردیم.

وی درباره نامه‌ها و پاکت‌های چاپ شده در دوران جنگ از سوی چاپخانه‌داران تهرانی گفت: 110 میلیون نسخه پاکت نامه از سوی انجمن اسلامی صنف چاپ برای نوشتن و ارسال نامه رزمندگان به خانواده‌هایشان به چاپ رسید. پاکت نامه‌ها نیز تمبر خورده بودند و اداره پست پذیرفته بود که این پاکت‌ها نیاز به تمبر نداشته باشند. سربازان نامه‌هایشان را در این کاغذها و پاکت‌ها می‌نوشتند و به دلیل مسائل امنیتی از نوشتن اطلاعات و نشانی خودداری می‌کردند. تنها نشانی گیرنده روی پاکت نوشته و ارسال می‌شد.

این فعال عرصه چاپ افزود: سفارش‌دهنده این پاکت‌ها ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ بود که به اتحادیه انجمن‌های اسلامی بازار و اصناف اعلام نیاز می‌کرد و این اتحادیه نیز از انجمن اسلامی صنف چاپ می‌خواست تا این اقلام را به چاپ برساند. در نهایت انجمن پاکت‌های نامه را مستقیم برای ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ می‌فرستاد.

فروزیده با اشاره به نقش ارزشمند زنده‌یاد حسین شیرزاد بیان کرد: وی، مسئول پیگیری اقلام چاپی، چاپ و پخش کردن سفارش‌ها میان چاپخانه‌داران و سپس جمع‌آوری و تحویل آنها به ستاد پشتیبانی بود.

به گفته وی، هزینه کاغذ را نیز شیرزاد از طریق کمک‌های مردمی، انجمن اسلامی صنف چاپ یا اتحادیه تهیه می‌کرد و چاپخانه‌داران آنها را به صورت رایگان چاپ می‌کردند و به ستاد پشتیبانی جبهه و جنگ تحویل می‌شد. در شرایط جنگ کاغذ به سختی پیدا می‌شد اما برای چاپ این نامه‌ها از کاغذ پارس هفت تپه خوزستان به صورت ویژه برای رزمنده‌ها در اختیار ما قرار می‌گرفت.

این مدرس دانشگاه درباره چاپخانه‌هایی که در زمینه چاپ پاکت نامه‌ها فعال بودند، اظهار کرد: به طور مثال به خاطر دارم که چاپخانه طلوع آزادی یک بار 63 بند و یک بار 50بند پاکت نامه چاپ کرد، بهار یک نوبت 30 یا 50، 50بند چاپ سپاس به همت غیاثی و طاهریان و چاپ فرشاد با مدیریت ایپکچی که اکثرا 40 تا 60 بند کاغذ را پاکت نامه چاپ می‌کردند. البته  روال این است که کار هر دو سال یک‌بار به یک چاپخانه می‌افتاد  و با این که هزینه زیاد بود همگی به رایگان کارها را انجام می‌دادند.

فروزیده در ادامه گفت: چاپ پاکت نامه‌ها هشت سال و از حدود سال‌های 1359 و 1360 در اوایل جنگ شروع شد و تا آخرین روز جنگ حتی پس از آن نیز ادامه داشت، چرا که سربازان همچنان در جبهه بودند. پس از صدور قطعنامه 598 چاپ پاکت نامه‌ها ظرف سه یا چهار ماه قطع شد. ایران برای نشان دادن حسن نیت پس از عملیات مرصاد همه سربازانش را مرخص کرد حتی سربازهایی که آماده به خدمت بودند معاف کرد.

 

ادامه این سلسله گفت‌وگوها به مناسبت سالروز آغاز جنگ عراق علیه ایران منتشر خواهد شد.

تهیه و تنظیم: الهام عدیمی

منتشر شده در تاریخ ۱۳۹۴ سه شنبه ۳۱ شهريور