در روزهای اخیر انتشار فهرست بانک مرکزی درباره ارزهای تخصیص داده شده، محافل اقتصادی کشور را تحت تاثیر قرار داده است. تحلیل این فهرست داده‌های جالبی به همراه دارد، که نشان می‌دهد که این تخصیص ارز با حاشیه‌های مختلفی همراه بوده است.
به گزارش اخبارچاپ به نقل از ایبنا، طبق آمار ارایه شده در سه ماه نخست امسال در حوزه انواع کاغذ به طور کلی 132 میلیون یورو با نرخ دولتی پرداخت شده است که با یک بررسی ابتدایی مشخص می‌شود حدود 42 میلیون یورو معادل ۳۰ درصد آن به دست شرکت‌های معدود و ناشناسی رسیده که گویا برای کسی در صنف کاغذ و نشر شناخته شده نیستند. .
67 درصد منابع کاغذ روزنامه دراختیار دو شرکت با یک هیات مدیره
نگاهی به اطلاعات فهرست بانک مرکزی در زمینه کاغذ روزنامه نشان می‌دهد کل مبلغ پرداخت شده به 24 شرکت فعال در این حوزه 34 میلیون یورو است، اما در این میان حدود 23 میلیون یورو از این مبلغ را 2 شرکت «هانا تجارت پرلیت» و «شرکت خدمات پشتیبانی صنعت پرشیا» دریافت کرده‌اند و 22 شرکت دیگر جمعا 11 میلیون یورو ارز دریافت کرده‌اند.
جالب‌تر اینجا است که در فهرست اعضای هیات مدیره هر دو شرکت فوق نام‌های مشترک وجود دارد. جالب اینجا است که به گفته یکی از فعالان واردات کاغذ روزنامه و نگاهی به آمار سال‌های گذشته، عددی که این دو شرکت دریافت کرده‌اند معادل مصرف یک سال بازار ایران است.
دو شرکت ناشناس در صدر دریافت‌کنندگان ارز کاغذ چاپ و تحریر
با نگاهی به فهرست منتشر شده در بخش کاغذ چاپ و تحریر با کد تعرفه‌های 48025700 ، 48025500 و 48026100 شاهد هستیم که جمعا 123 شرکت و شخص، 76 میلیون یورو ارز دریافت کرده‌اند.
در این میان، 2 شرکت با نام‌های «مهر کالا مهان» و «سازه سازان ژرف» به ترتیب با 7.4 و 5.39 میلیون یورو بیشترین ارز را برای کاغذ تحریر دریافت کرده‌اند .
با نگاهی به سایت اتاق بازرگانی متوجه می‌شویم که زمینه فعالیت این شرکت‌ها کاملا غیرتخصصی است و هیچ کدام از آن‌ها در انجمن واردکنندگان کاغذ و مقوا عضویت ندارند و در صنف کاغذ و نشر نیز آن‌ها را نمی‌شناسند.
شرکتی که هم کاغذ کتاب وارد می‌کند هم جو
در میان فهرست واردکنندگان کاغذ بالکی تحریر با کد تعرفه 48026100 هم شرکتی به نام «صدرا راه کهن» دیده می‌شود که جمعا نزدیک به 2 میلیون یورو ارز بانکی و نیمایی بابت کاغذ کتاب دریافت کرده است.
نکته جالب اینجا است که همین شرکت در صفحه 12 این فهرست نزدیک به 3 میلیون یورو ارز بابت واردات جو دریافت کرده است. برای بررسی بیشتر وقتی با شماره تلفن این شرکت تماس گرفتیم کسی پاسخگو نبود.
بیشترین ارز کاغذ گلاسه در اختیار یک فرد حقیقی
در لابلای آمار و ارقام منتشر شده در بخش کاغذ گلاسه، آمار بانک مرکزی حاکی از این است که جمعا در این بخش 22 میلیون یورو به 51 شرکت و شخص پرداخت شده است.
نکته جالب اما اینجا است که یک فرد حقیقی به نام «علیرضا نوربخش» با مبلغی نزدیک به 5 میلیون یورو یک تنه بیش از 20 درصپ منابع را در اختیار دارد . این در شرایطی است که به گفته متخصصان صنف کاغذ و مقوا، 5 میلیون یورو معادل بیش از 5 هزار تن کالای کاغذ گلاسه است و این عدد چیزی نیست که حضور آن در بازار دیده نشود.
در این میان اساسا سوال اینجا است که چرا این مبلغ هنگفت باید در اختیار کارت بازرگانی یک فرد حقیقی قرار گیرد؟
لزوم تحقیق و تفحص فوری نهادهای نظارتی
و حالا در حالی که طبق تخمین اولیه بیش از 30 درصد منابع اختصاص یافته شده برای واردات کاغذ وضعیت روشنی ندارد، معلوم نیست چه بر سر حداقل 42 میلیون یورو که بنا بوده به تامین کاغذ تحریر و مصرفی کتاب و نشر قرار گیرد، خواهم آمد. ضمن اینکه تخصیص این میزان یارانه دولتی، چندان تاثیری در کاهش قیمت در بازار کاغذ نداشته است.
به نظر می‌رسد ورود نهادهای قانونی و شفاف‌سازی در این زمینه الزامی است و در این مسیر دو اقدام فورا باید در دستور قرار گیرد؛ نخست شناسایی شرکت‌های مذکور و تحقیق و تحفص و ارائه گزارش در مورد اینکه اجناسی که باید می‌آمده کجا است؟ اگر آمده به چه قیمتی خریداری شده و به چه کسی و با چه قیمتی فروخته شده؟ و این گزارش باید به شکل شفاف به جامعه نشر ارایه شود.
همچنین پیشنهاد ساز و کار و شفاف و دقیق از سوی وزرات صنعت، معدن و تجارت و بانک مرکزی برای شناسایی واردکنندگان معتبر و مکانیزم اختصاص ارز در آینده جهت جلوگیری از مفاسد آتی دیگر اقدامی است که مسئولان می‌توانند در این روزهای پرالتهاب انجام دهند.