تولید نانوکامپوزیتی از ضایعات نیشکر با کاربرد در صنایع بسته‌بندی کشور


محققان دانشگاه تهران با استفاده از ضایعات نیشکر موفق به ساخت فیلم نانوکامپوزیتی با ویژگی‌های منحصر بفرد فیزیکی و مکانیکی و کاربردهای متعددی از جمله بسته‌بندی، چسب‌سازی، پزشکی و صنایع الکترونیک شدند.

به گزارش اخبار چاپ و به نقل از ایسنا، امروزه بسیاری از مواد بسته‌بندی مورد استفاده، حاصل از مشتقات نفتی و موادی زیست‌تخریب‌ناپذیرند. در دنیا، سالانه بیش از ۱۵۰ میلیون تن زباله پلاستیکی وارد طبیعت می‌شود که می‌تواند بار آلودگی زیادی ایجاد کند.
نظر به ویژگی‌های منحصر بفرد نانوفیبرها و نانوکامپوزیت‌های تمام‌ سلولزی، مانند خاصیت تمام‌ زیست‌تخریب‌پذیری، بررسی امکان کاربرد آن در صنایع بسته‌بندی امری ضروری است. یکی از منابع سرشار از سلولز، ضایعات نیشکر یا همان باگاس است.
معین قادری، دانشجوی دکتری صنایع غذایی و محقق طرح در این باره اظهار کرد: سالانه در حدود ۴/۳ میلیون تن باگاس در ایران تولید می‌شود که اکثر آن بدون استفاده باقی می‌ماند. با استفاده از این طرح می‌توان از این ضایعات استفاده کرد. در این تحقیق، سعی شده است با استفاده از این ماده، نانوفیبرهای تمام‌سلولزی تولید کرد و خواص آن را مورد بررسی قرار داد.
وی افزود: روش تولید این نانوفیبرها نسبت به سایر روش‌های تولیدی، ساده، سریع و کم هزینه است. اندازه نانوفیبر سلولزی تولید شده در حدود ۱۳±۳۹ نانومتر و مقاومت به کشش نانوکامپوزیت تولید شده از این نانوفیبرها در حدود ۱۴۰ مگاپاسکال گزارش شده است. استحکام نانوکامپوزیت تولید شده در مقایسه با اکثر فیلم‌های زیست‌تخریب‌پذیر و زیست‌تخریب‌ناپذیر بیشتر است که به نظر می‌رسد این نانوکامپوزیت، جایگزینی مناسب در راستای حذف پلیمرهای مصنوعی و مشتقات نفتی از مواد بسته‌بندی باشد.
محقق طرح تصریح کرد: استفاده از منابع عظیم و بلااستفاده باگاس در تولید محصولات بسته‌بندی، سبب ایجاد ارزش افزوده در این صنایع می‌شود. در راستای دستیابی به این هدف و جهت تجاری‌سازی این طرح، هم اکنون قراردادی با سازمان صنایع کوچک استان البرز بسته شده است.
قادری خاطرنشان کرد: برای تولید محصول مورد نظر، پس از جداسازی و خالص‌سازی سلولز از باگاس نیشکر، تولید نافیبرهای سلولزی با استفاده از روش آسیاب مکانیکی و سپس نانوکاغذ صورت گرفت. در ادامه با استفاده از فرآیند انحلال جزئی، نانوکامپوزیت تمام سلولزی تهیه شد و خصوصیات آن مورد ارزیابی قرار گرفت.
محقق طرح تصریح کرد: نتایج نشان داده است که با افزایش زمان انحلال جزئی، بر اثر افزایش بخش شیشه‌ای (آمورف) به بخش کریستالی، نفوذپذیری این نانوکامپوزیت به بخار آب افزایش می‌یابد. مقاومت حرارتی نیز، با افزایش زمان انحلال جزئی، به دلیل کاهش بخش کریستالی کاهش دارد.
قادری افزود: همچنین با تبدیل میکروفیبرهای سلولزی به نانوفیبرها، مقاومت به کشش فیلم‌های تولید شده افزایش می‌یابد. کاهش نقاط عیب (نقاطی که منجر به شکست فیبرهای سلولزی می‌شوند)، افزایش سطح مخصوص و در هم رفتگی نانوفیبرها، دلیل این افزایش است.
محقق طرح یادآور شد: شفافیت نمونه‌ها نیز با کاهش اندازه به مقیاس نانو، به میزان معنی‌داری افزایش می‌یابد. توضیح این پدیده، کوچک‌تر شدن ابعاد بخش‌های کریستالی، چسبندگی خوب بین فاز ماتریس و تقویت‌کننده و بسته شدن حفره‌های داخلی در دیواره سلولی است. به عبارتی دیگر، در اثر فرآیند آسیاب و انحلال جزئی، ابعاد اجزای تشکیل‌دهنده نمونه‌ها از مقیاس میکرو به نانو تبدیل می‌شود. ابعاد این نانوذرات از طول موج نور مرئی- فرابنفش (۲۰۰ تا ۱۰۰۰ نانومتر) کمتر است، لذا مانعی برای عبور نور ایجاد نمی‌کنند و شفافیت افزایش می‌یابد.
نتایج این تحقیقات که توسط معین قادری، دکتر محمد موسوی و محسن لبافی اعضای هیات علمی گروه صنایع غذایی دانشگاه تهران و دکتر حسین یوسفی عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شده، در مجله Carbohydrate Polymers منتشر شده است.
مرجع : ایسنا

منتشر شده در تاریخ ۱۳۹۳ دوشنبه ۱۹ خرداد
نسخه چاپی نسخه چاپی       ارسال به دوست ارسال به دوست

تاریخ انتشار:۱۳۹۳ نوزدهم خردادکلیدها :


تا کنون نظری برای این خبر ارسال نشده است




نام:  
پست الکترونیکی:  
نظر شما: